Bebop jazz je stil koji se razvio tokom 1940-ih godina, revolucionirajući jazz sa bržim tempom, kompleksnim harmonskim strukturama i virtuoznim improvizacijama. Ovaj stil je poznat po svojoj tehničkoj zahtjevnosti i bogatoj muzičkoj dinamici.

U nastavku ćemo detaljno obraditi harmoniju, akorde, tehnike sviranja, skale, improvizaciju i primjere poznatih kompozicija koje definišu bebop jazz.

1. Osnovne Karakteristike Bebop Jazza

Bebop jazz se odlikuje:

• Brzim tempom i složenim ritmičkim obrascima.
• Kompleksnim harmonskim progresijama s čestim izmjenama akorda.
• Virtuoznim improvizacijama sa naglaskom na tehniku.
• Razvijen od strane umjetnika poput Charlie Parkera, Dizzy Gillespiea i Thelonious Monka.

2. Harmonijska Struktura

Bebop harmonija je bogata i složena, sa čestim modulacijama i kromatskim prijelazima.

2.1. Tipične progresije:

1. II-V-I progresija (osnova bebopa):
   • Primjer: Dm7 → G7 → Cmaj7
2. Turnaround progresije:
   • I - VI - II - V: npr. Cmaj7 → A7 → Dm7 → G7
3. Chromatic Approach Chords:
   • Korištenje kromatskih akorda za prelaz iz jednog akorda u drugi.

3. Akordi i Tehnike Sviranja

Bebop koristi bogat vokabular akorda sa dodatnim tonovima za naglašavanje napetosti i razrješenja.

3.1. Najčešći akordi:

1. Dominantni 7 akordi:
   • Primjer: G7 (G - B - D - F), često dodani 9, 13 tonovi.
2. Alterirani akordi:
   • Primjer: G7#5#9 (G - B - D# - F - A#)
3. Diminished i poludiminished akordi:
   • Bdim7 (B - D - F - Ab)
4. Substitucioni akordi:
   • Zamjena V akorda sa tritonskom supstitucijom, npr. Db7 umjesto G7.

3.2. Tehnike sviranja:

• Brze linije sa arpeggima i skalama.
• Upotreba kromatskih nota izvan osnovne skale.
• Sinhronizacija ritmičkih akcenta sa harmonskim promjenama.

4. Skale i Improvizacija

Improvizacija u bebopu je brza i kompleksna, sa naglaskom na preciznost i melodijsku strukturu.

4.1. Skale koje se koriste:

1. Bebop skala:
   • Dur bebop skala: C - D - E - F - G - G# - A - B - C
   • Mol bebop skala: C - D - Eb - F - G - Ab - A - Bb - C
2. Alterirana skala:
   • Primjer: G alterirana skala (G - Ab - Bb - B - Db - Eb - F - G)
3. Diminished skala:
   • Poluton-ton skala: koristi se za dominantne akorde.

4.2. Tehnike improvizacije:

• Upotreba arpeggia za definisanje harmonije.
• Kromatske prijelazne note za povezivanje akorda.
• "Enclosure" tehnika: okruživanje ciljanih nota iznad i ispod.

5. Detaljni Primjeri Akorda i Tabova za Poznate Bebop Pjesme

5.1. "Anthropology" (Charlie Parker & Dizzy Gillespie)

Progresija:
Bbmaj7 → G7 → Cm7 → F7

Akordi:

Bbmaj7   G7      Cm7     F7

E|---1---|---1---|---3---|---1---|
B|---3---|---0---|---4---|---1---|
G|---2---|---0---|---3---|---2---|
D|---3---|---0---|---5---|---3---|
A|-------|---2---|---3---|---3---|
E|-------|---3---|-------|---1---|

Solo fraza:

e|----------------5--6--8---
B|----------6--8------------
G|----5--7------------------
D|--8-----------------------
A|--------------------------
E|--------------------------

5.2. "Donna Lee" (Charlie Parker)

Progresija:
Amaj7 → F#m7 → B7 → Emaj7

Akordi:

Amaj7    F#m7     B7      Emaj7

E|---0---|---2---|---2---|---0---|
B|---2---|---2---|---0---|---0---|
G|---1---|---2---|---2---|---1---|
D|---2---|---2---|---1---|---2---|
A|---0---|---4---|---2---|---2---|
E|-------|-------|-------|---0---|

Solo fraza:

e|----------------4--5--7---
B|----------5--7------------
G|----4--6------------------
D|--7-----------------------
A|--------------------------
E|--------------------------

5.3. "Confirmation" (Charlie Parker)

Progresija:
Fmaj7 → D7 → Gm7 → C7

Akordi:

Fmaj7    D7      Gm7     C7

E|---0---|---2---|---1---|---0---|
B|---1---|---1---|---3---|---1---|
G|---2---|---2---|---3---|---3---|
D|---3---|---0---|---3---|---2---|
A|---3---|-------|---1---|---3---|
E|-------|-------|-------|-------|

Solo fraza:

e|----------------5--7--8---
B|----------6--8------------
G|----5--7------------------
D|--8-----------------------
A|--------------------------
E|--------------------------